همون طور که قبلا هم به اطلاع شما رسونده بودم، قرار بود که نگاهی داشته باشیم به ترجمه و نوع حذفیات ترجمه «خلاء ناگهانی» از انتشارات آذرباد، با ترجمه آقای مهرزاد جعفری. همون طور که خود ایشون هم از انتقادات استقبال کرده بودن و اطلاع از این موارد رو برای نسخه های بعدی کتاب مفید خونده بودن، پس بدون نگاه یک طرفه یا متعصبانه، نگاهی ساده به حذفیات و نوع ویرایش ترجمه می اندازم.
حذفیات
مهمترین مسئله در مورد این کتاب، حذفیات بود. لازم نیست دوباره تکرار کنم که این کتاب حاوی مطالب کاملا نامناسبی بوده که واقعا غیرقابل ترجمه هست و مترجم محترم، هیچ گزینه ای به جز حذف این موارد نداشته. اما نکته ای که در ترجمه آذرباد وجود داره، دو مدل حذف هست:
الف) حذف یا سانسور موارد غیراخلاقی
ب) حذف اشتباه بخش های داستان که هیچ موردی نداشتند
الف) حذف مورددار
در این مورد به نظرم خیلی خوب بخش های مورددار و غیراخلاقی حذف شده. نمیشه گفت ضربه ای به داستان نزده، ولی واقعا تلاش کردند که تا جای ممکن، فقط موارد حاد رو حذف کنند. مواردی مثل مصرف سیگار و نوشیدنی الکلی یا حتی آداب و رسوم دین خاص یکی از شخصیت ها، در کتاب گنجونده شده.
فقط مسائل جنسی، رابطه های جنسی، تجاوز جنسی و مسائلی از این دست بوده که حذف شدند.
ب) حذف بی مورد
این یکی از بزرگترین و عجیب ترین مشکلات این ترجمه هست. متاسفانه جمله ها، پاراگراف ها و در بعضی موارد چندین پارگراف از بخش های مختلف کتاب حذف شده که کوچکترین مشکل سانسوری نداشته و بعضا دیالوگ های کاملا معمولی و روتین شخصیت ها بوده. در بعضی جاها نبود این بخش ها، به روند داستان ضربه زده.
** خطر لو رفتن داستان **
مثل بخش های دعوت سامانتا از کای و گوین، فرار فتز از مدرسه، خوندن نامه رسوایی پارمیندا و…
شاید مجموع این حذفیات به ۲۰ تا ۳۰ صفحه برسه. من نمونه هایی از این حذفیات رو از کتاب ارجینال عکس گرفتم که در زیر میتونید مشاهده کنید. توجه کنید که این تنها نمونه هایی از حذفیات هست. (زیر هر عکس، نوشته شده که مربوط به چه قسمت و بخشی هست. اگر عکس ها رو save کنید، نام فایل براساس قسمت و بخش هست. شماره صفحه ها با صفحه های کتاب اصلی تفاوت داره، به خاطر اینکه صفحه بندی در نسخه های الکترونیکی، براساس اندازه صفحه تفاوت داره. بخش های حذف شده، با رنگ صورتی مشخص شده اند. این نسخه از کتاب صد در صد ارجینال هست و از Google Play تهیه شده.)
بعدا همه حذفیاتی که موفق به پیدا کردنش شدم رو برای آقای جعفری میفرستم تا راحت تر بتونن پیدا کنند.
** پایان خطر لو رفتن داستان **
ویرایش
متاسفانه غلط های املایی و ویرایشی هم در این کتاب کم نیست و واقعا برای چاپ های بعدی، باید ویراستاری دقیقی روش انجام بشه. چند نمونه از این غلط های املایی رو در بخش های اولیه کتاب مثل صفحات ۲۲ و ۲۷ و… میتونید مشاهده کنید.
متاسفانه فاحش ترین اشتباه در اولین صفحه کتاب و نوشتار غلط نام نویسنده داستان هست! اسم نویسنده به جای Rowling، به Roling تغییر پیدا کرده.
نتیجه گیری
در کل با توجه به سرعت ترجمه، چاپ اول و تجربه مترجم، به نظرم کتاب راضی کننده بوده و پاسخگوی عطش طرفدارها هست. اگر این مشکلات هم در نسخه های بعدی اصلاح بشه، مسلما ارزش بالاتری پیدا میکنه.
هیچ اثری حتی نسخه اصل انگلیسی وجود نداره که اشتباه و اشکال نداشته باشه. اما بعضی وقتها حجم اشتباهات، کیفیت کار رو تا سطح قابل توجهی پایین میاره که باعث میشه خواننده متوجه روند و هدف اصلی داستان نشه.