هفته پیش من از طرف دمنتور با خانم ویدا اسلامیه گفتگویی تلفنی داشتم که مشروح این مصاحبه را در زیر می توانید مطالعه کنید. حاشیه و اطلاعات بیشتر از این مصاحبه در بلاگ دمنتور منتشر شده است که از اینجا در دسترس شماست.
در نمایشگاه بین المللی کتاب گفته بودید که قصد دارید به خانم رولینگ ایمیلی بفرستید تا اجازه عرفی ترجمه کتاب “خلاء موقت” را از ایشان بگیرید، این کار شما به کجا رسید؟ میشه به ما هم اطلاعاتی بدید؟
متاسفانه چون خانم رولینگ بسیار پر مشغله هستند و من هم مسیر مستقیمی برای تماس با ایشان ندارم، هنوز موفق نشدم که پاسخی از ایشان بگیرم. اما این کار را انجام می دهم و حتما از ایشان برای این کار اجازه خواهم گرفت.
اسم کتاب جدید را ترجمه نکردید؟
همانطور که خود شما مطلع هستید ترجمه اسم کتاب های خانم رولینگ بسیار سخت هست و تا محتوی کتاب را بررسی نکنیم ترجمه دقیقی را برای آثار خانم رولینگ نمی توان انتخاب کرد. اما برای اسم “The Casual Vacancy” بهترین ترجمه همان “خلاء موقت” است. ما قبلا هم برای محفل ققنوس دچار مشکل شده بودیم و برای کتاب یادگاران مرگ هم خود خانم رولینگ و ناشر به دلیل اینکه پیش بینی چنین وضعیتی را کرده بودند، برای عنوان اثر یک نام جایگزین را پیش بینی کردند که ترجمه آن در زبان های مختلف خیلی نزدیک تر به عنوان کتاب میشد.
درسته با این حال هنوز برخی از رسانه های فارسی زبان عنوان کتاب را درست نمی دانند و دیده می شه که برخی از خبرگزاری های فارسی به جای یادگاران مرگ از واژه قدیسان مرگبار استفاده می کنند.
بله خب قدیسان مرگبار کاملا اشتباه است در صورتی که به عنوان کتاب خیلی نزدیک هست. اما کسی که یک بار کتاب را مطالعه کرده باشد متوجه این موضوع هست که واژه قدیسان مرگبار هیچ ارتباطی به داستان نداره.
بخش کوتاهی از کتاب خلاء موقت توسط ناشر خانم رولینگ منتشر شده؛ شما نظر خاصی در این باره ندارید؟
متاسفانه به دلیل مشغله روزمره ای که دارم موفق نشدم که این پیش در آمد را مطالعه کنم و کار این روزها بهم اجازه فعالیت خارج از برنامه را نمی ده.
شخصا فکر می کنید که کتاب خلاء موقت توانایی کسب رضایت طرفداران خانم رولینگ را داشته باشد؟
با شناختی که از کارهای خانم رولینگ دارم مطمئن هستم که ایشان بی گدار به آب نمی زنند. می توان حدس زد که اثر جدیدشان مانند گذشته، طرفداران را راضی خواهد کرد اما نکته قابل توجه این است که هری پاتر مجموعه کتاب بود و این فقط یک تک کتاب است. تعریف راضی شدن در این دو نوع کاملا متفاوت هست. و اینکه کتاب های هری پاتر داستان هایی را دنبال می کرد که خانم رولینگ از سال ها قبل روی آن برنامه ریزی کرده بودند. شاید برای خلاء موقت هم خانم رولینگ وقت داشته اند که روی داستان فکر و برنامه ریزی کنند اما در سری هری پاتر کاملا ملموس بود که حاصل فکر و برنامه ریزی زیادی است که نویسنده به پای داستان ها گذشته است.
اطلاعی دارید که کتابسرای تندیس برای انتشار خلاء موقت برنامه هایی دارد یا خیر؟
نه متاسفانه اطلاعی ندارم که این انتشارات چه برنامه هایی برای انتشار این اثر دارد. تا جایی که مطلع هستم می دانم که بعد از نمایشگاه کتاب تهران اقداماتی شده است ولی تا همین حد اطلاع دارم و دانسته های من در این باره بیشتر از این نیست.
چندی پیش اعلام شد که قرار است در ۶ مهر ماه که کتاب در بریتانیا و ایالات متحده منتشر می شود، در آلمان هم کتاب به صورت همزمان و ترجمه شده منتشر شود. احتمال این هست که چنین رخدادی در ایران هم بیفتد؟
فکر نمی کنم چنین اتفاقی در ایران هم بیفتد، انتشارات تندیس برای گرفتن کپی رایت کتاب های هری پاتر مبلغ زیادی را پرداخت می کرد، اما متاسفانه با شرایط موجود چاپ و نشر در ایران پرداخت هزینه کپی رایت فقط قسمتی از مشکل انتشارات هست، پس از آن هم دردسر های زیادی وجود دارد که همه انتشارات ها ترجیح می دهند چنین دردسرهایی را برای خودشان درست نکنند. همانطور که می دانید برای انتشار همزمان کتاب، انتشارات باید کپی رایت کتاب را از ناشر رسمی خریداری کند تا چند وقت قبل از آنکه کتاب رسما منتشر شود، نسخه ای از کتاب به دست انتشارات برسد و ناشر هم نسخه مذکور را در اختیار مترجم قرار دهد و پس از ترجمه و ویرایش، اثر باید برای گرفتن مجوز چاپ و خرید کاغذ به مسئولین زیربط تحویل داده شود. اما هزینه ای که برای خرید کاغذ به ناشر داده می شه اصلا هیچ است و ناشر باید علاوه بر هزینه هایی که تا اینجا کرده هزینه های سنگین خرید کاغذ هم متحمل شود. این بی مشکل ترین راه برای انتشار همزمان کتاب است. پیش بینی خرید کپی رایت در خیلی از کشورها با ایران متفاوت است مطمئنا ناشر آلمانی پیش بینی های لازم را کرده.
اطلاعی از پروژه پاترمور دارید؟
پاترمور!؟ نه اطلاعی ندارم. چی هست؟
خب پاترمور در واقعیت وب سایتی هست که بهار سال گذشته خانم رولینگ خبر تاسیس این وب سایت را اعلام کرد و پس از معرفی گفتند که پاترمور وب سایتی برای تجربه کتاب خوانی کاملا متفاوت به خواننده است. در این سایت علاوه بر خواندن کتاب، قسمت های مختلف داستان را می توان تجربه کرد. مانند دم کردن معجون و دوئل کردن. اما نکته جالب اینجاست که همانطور که خود شما می دانید قرار بود خانم رولینگ کتابی با عنوان “دایره المعارف هری پاتر” را منتشر کنند. اما این اطلاعات را خانم رولینگ اندک اندک به این وب سایت اضافه می کنند. یعنی کاربر علاوه بر این که کتاب های هری پاتر را مطالعه می کند، می تواند اطلاعات خیلی بیشتری از حاشیه های این داستان را هم بخواند.
چه هوشمندانه، باید جالب باشه ولی متاسفانه من اصلا اطلاعی در این باره نداشتم. این روزها به خاطر آثاری که دارم ترجمه می کنم وقت زیادی برای فراغت ندارم.
صحبت خاصی با کاربران دمنتور ندارید؟
اگر بخواهم حرفی بزنم باید بگم متشکر هستم از اینکه توی این سال ها همیشه به من لطف داشتید و من را حمایت کردید و اگر بخواهم پیامی دهم باید بگویم که توی این روزها که اکثر جوانان و نوجوانان در دنیای مجازی خود را سرگرم می کنند شما فراموش نکنید که کتاب دوستی است که همیشه در کنار شما می ماند. شاید شما متفاوت نباشید اما اینکه کتاب و کتاب خوانی را در الویت قرار داده اید جای تقدیر دارد و باید به شما آفرین گفت.
خیلی ممنون از اینکه وقت با ارزشتان را در اختیار من و دمنتور گذاشتید و ممنون از اینکه پاسخگوی پرسشهای من بودید، پایدار و موفق باشید.
من هم ممنونم از اینکه هنوز از من یاد می کنید . متشکرم از شما و دمنتور که در این سال ها همیشه از من و انتشارات تندیس حمایت کردید. امیدوارم شما و همه دوستانتان همیشه و همه جا موفق و شاد باشید.
* عکس خبر مربوط به آرشیو است.
* اطلاعات بیشتر همراه با حاشیه های این مصاحبه، تنها در بلاگ دمنتور منتشر شده است.